5 kushtet e besimit

 në Islam Islami është ndërtuar mbi themele të forta që udhëheqin jetën shpirtërore dhe praktike të besimtarit. Këto themele përfshijnë pesë shtylla të Islamit, që janë veprimet praktike, dhe gjashtë kushtet e besimit (imanit), që kanë të bëjnë me bindjen e brendshme të zemrës. Por dijetarët e kanë përmbledhur ato më së shpeshti në 5 kushte themelore, të cilat do t’i trajtojmë këtu, si një mënyrë për të kuptuar më thellë thelbin e besimit islam.

Këto kushte përbëjnë bazën e akides së një muslimani, duke përcaktuar në çfarë ai beson me bindje të plotë, edhe pa e parë. Ato janë të përmendura qartë në Kur’an dhe në Sunetin e Profetit Muhamed (paqja qoftë mbi të), dhe përfaqësojnë një guidë të sigurt për ata që duan të jetojnë me dritën e besimit të vërtetë. 1. Besimi në Allahun Ky është kushti themelor dhe më i rëndësishëm i besimit. Të besosh në Allahun do të thotë të pranosh me zemër, mendje dhe shpirt se Ai është Krijuesi i gjithçkaje, se vetëm Ai meriton të adhurohet, dhe se nuk ka të ngjashëm apo të barabartë me Të.

Besimi në Allahun përfshin këto elemente: • Besimi në ekzistencën e Tij – Besimtari është i bindur se Allahu ekziston dhe është i përhershëm, pa fillim dhe pa fund.

• Besimi në Njësinë e Tij (Teuhid) – Allahu është Një, pa ortakë në Zotërim, në krijim dhe në adhurim.

• Besimi në Emrat dhe Cilësitë e Tij – Allahu ka emra të përkryer dhe cilësi madhështore që i takojnë vetëm Atij, siç janë: Mëshiruesi, i Gjithëdijshmi, i Gjithëfuqishmi, Falësi etj. Besimi në Allahun duhet të shoqërohet me një jetesë të ndërtuar mbi bindjen se çdo veprim dhe çdo gjendje është në dorën e Tij. Një besim i sinqertë do të sjellë paqe në zemër dhe përulësi ndaj urdhërave të Tij. 2. Besimi në Engjëjt Engjëjt janë krijesa të padukshme të Allahut, të krijuar prej dritës, që nuk kanë vullnet të lirë si njerëzit apo xhindët, por janë gjithmonë të bindur ndaj urdhërave të Allahut. Ata nuk hanë, nuk pinë dhe nuk lodhen nga adhurimi.

Çdo musliman duhet të besojë në ekzistencën e engjëjve dhe në funksionet e tyre të caktuara. Ndër më të njohurit janë: • Xhibrili (Gabrieli) – Engjëlli që solli shpalljen te profetët, përfshirë edhe Kur’anin te Profeti Muhamed.

• Mikaili – Engjëlli përgjegjës për reshjet, furnizimin dhe jetën e bimëve.

• Israfil – Ai që do të fryjë në Sur për Ditën e Kiametit.

• Meleku i vdekjes (Maliku i melekul-meut) – Ai që merr shpirtrat e njerëzve.

• Raqib dhe Atid – Engjëjt që regjistrojnë veprat e njeriut.

• Munker dhe Nekir – Engjëjt që pyesin njeriun në varr. Besimi në engjëjt forcon ndjenjën e përgjegjësisë, sepse besimtari e di se çdo vepër e tij po regjistrohet dhe do të vlerësohet në Ditën e Gjykimit. 3. Besimi në Librat Hyjnorë Allahu u ka zbritur profetëve të Tij libra të shenjtë, që përmbajnë udhëzim për njerëzimin. Një musliman beson në të gjitha librat që Allahu ka zbritur, edhe pse sot i njohim të përmendurit më poshtë: • Teurati – Zbuluar Musait (Moisiut)

• Zeburi – Zbuluar Davudit (Davidit)

• Inxhili – Zbuluar Isait (Jezusit)

• Kur’ani Famëlart – Zbuluar Muhamedit (paqja qoftë mbi të), i cili është libri përfundimtar dhe i pacenueshëm Kur’ani është udhëzim për të gjitha kohët dhe për të gjitha kombet. Ai është fjala e drejtpërdrejtë e Allahut dhe ruhet në formën e tij origjinale që nga koha e shpalljes. Të besosh në Kur’an do të thotë të ecësh me dritën e udhëzimit të Tij në jetën e përditshme, duke reflektuar dhe vepruar sipas mësimeve që përmban. 4. Besimi në Profetët Allahu ka dërguar profetë në çdo popull, për të udhëzuar njerëzit drejt së vërtetës. Në Kur’an thuhet se janë dërguar shumë profetë, por janë përmendur me emër vetëm disa prej tyre, si: Ademi, Nuhu, Ibrahimi, Musai, Isai dhe të tjerë. Profeti Muhamed është vula e profetëve dhe i dërguari i fundit për të gjithë njerëzimin.

Profetët janë zgjedhur nga Allahu për pastërtinë, besnikërinë dhe aftësinë për të transmetuar shpalljen hyjnore. Ata nuk adhurohen, por respektohen si shembuj të përkryer të jetesës së devotshme.

Të besosh në profetët do të thotë të pranosh mesazhin e tyre dhe të ndjekësh udhëzimet e Muhamedit, i cili është dërguar si mëshirë për botët. Ai është model për çdo aspekt të jetës: në adhurim, në sjellje, në marrëdhënie dhe në drejtësi. 5. Besimi në Ditën e Gjykimit Besimi në jetën pas vdekjes dhe në Ditën e Fundit është një nga themelet e besimit islam. Ajo ditë është e vërtetë dhe e pashmangshme, ku çdo njeri do të japë llogari për veprat e tij.

Allahu do të ringjallë të gjithë njerëzit, do të gjykojë me drejtësi absolute dhe do të shpërblejë ose ndëshkojë sipas veprave. Të mirët do të hyjnë në xhenet, kurse të këqijtë në xhehenem, përveç atyre që Allahu i fal sipas mëshirës së Tij.

Besimi në Kiamet sjell ndryshim të madh në jetën e besimtarit. Ai e kupton se jeta e kësaj bote është e përkohshme dhe se shpërblimi i përjetshëm është në jetën tjetër. Kjo bindje e mban atë të kujdesshëm në fjalë, në sjellje dhe në vendime. Përfundim Pesë kushtet e besimit janë themeli mbi të cilin ndërtohet gjithë jeta shpirtërore e muslimanit. Ato nuk janë thjesht ide teorike, por parime të gjalla që formësojnë mendjen, zemrën dhe veprat e njeriut.

Përmes besimit në Allahun, engjëjt, librat, profetët dhe Ditën e Fundit, një besimtar fiton një lidhje të thellë me Krijuesin, një ndjenjë të vazhdueshme të përgjegjësisë, dhe një horizont të qartë të asaj që vjen pas kësaj jete. Kjo është ajo që i jep kuptim të vërtetë jetës në Islam dhe e bën atë të mbushur me shpresë, qëllim dhe paqe të brendshme.