Durimi në Islam

Durimi (sabr) është një nga virtytet më të larta në fenë  islame, duke shërbyer si themeli i qëndrueshmërisë shpirtërore, etike dhe morale. Ai nuk është thjesht një veprim pasiv i durimit ndaj vështirësive, por një proces aktiv shpirtëror që formon karakterin, përforcon besimin dhe ndihmon njeriun të ruajë qetësinë dhe drejtësinë edhe në situata sfiduese.

Profeti Muhammed (Alejhi selam) ka theksuar rëndësinë e durimit në shumë hadithe, duke e konsideruar atë si një nga shtyllat e fuqishme të imanit dhe të suksesit shpirtëror.

Në suren El-Bekare, All-llahu i Madhëruar thot:

O ju që keni besuar, kërkoni ndihmë me durim e me të falur, se vërtetë All-llahu është me durimtarët.

(El-Bekare, 153)

Ky ajet tregon se durimi nuk është thjesht një akt i brendshëm, por duhet të shoqërohet me veprim praktik dhe kërkim ndihme tek Allahu për ta bërë të qëndrueshme.

Në të njëjtën surë, All-llahu i Madhëruar thot:

Ne do t’ju sprovojmë me ndonjë frikë, me uri, me ndonjë humbje nga pasuria e nga jeta e edhe nga frytet, por ti përgëzoji durimtarët.

(El-Bekare, 155)

Të gjitha sprovat në jetë – frika, uria, humbja e pasurisë, humbja e njerëzve të dashur – nuk janë rastësi. Ato janë mjete për të matur durimin e besimtarit. Shprehja “por ti përgëzoji durimtarët” nënkupton se durimi nuk është thjesht një reagim pasiv, por meriton lavdërim dhe shpërblim, duke e lidhur ngushtë me shpërblimin shpirtëror.

All-llahu i Madhëruar thot për durimtarët:

Të cilët, kur i godet ndonjë e pakëndëshme thonë: “Ne jemi të All-llahut dhe ne vetëm te Ai kthehemi!”

(El-Bekare, 156)

Ky ajet nxjerr në pah përceptimin shpirtëror që duhet të ketë një durimtar: çdo ngjarje është nën kontrollin e Allahut dhe çdo kthim i detyruar drejt Tij është burim ngushëllimi. Durimi, në këtë kontekst, nuk është thjesht të përballosh dhimbjen, por të pranosh realitetin me bindje dhe qetësi, duke ruajtur integritetin moral.

All-llahu i Madhëruar vazhdon:

Të tillët janë ata që kanë bekime prej Zotit të tyre dhe mëshirë dhe të tillët janë ata të udhëzuarit.

(El-Bekare, 157)

Kjo tregon se durimi është një çelës drejt shpërblimeve të mëdha, bekimeve dhe udhëzimit hyjnor. Ai formon karakterin dhe lidhet me shpirtin e qetë, të përkushtuar ndaj vlerave morale dhe etike.

Në suren El-Furqan, All-llahu i Madhëruar thot:

E robërit e Zotit janë ata që ecin nëpër tokë të qetë, e kur atyre me fjalë u drejtohen injorantët, ata thonë: “Paqe!”

(El-Furqan, 63)

Ky ajet thekson durimin jo vetëm në sprovat e brendshme, por edhe në marrëdhëniet me të tjerët. Qetësia, përulësia dhe përgjigjja e matur ndaj provokimeve janë shprehje të durimit praktik. Durimi nuk është pasivitet, por një formë e fuqishme e kontrollit mbi reagimet emocionale dhe veprimet etike.

Në suren El-Asr, All-llahu i Madhëruar thot:

Pasha kohën! Me të vërtet, njeriu është në humbje, përveç atyre që besojnë, bëjnë vepra të mira dhe këshillojnë njëri-tjetrin për të vërtetën dhe durimin.

(El-Asr, 1–3)

Durimi shihet si një element kyç i shpëtimit shpirtëror. Ai duhet të kombinohet me besim të fortë, vepra të mira dhe mbështetje reciproke në udhëzimin ndaj së vërtetës. Kjo e bën durimin një komponent jo vetëm individual, por edhe shoqëror.

Në jetën moderne, ku streset, provat dhe ndikimet negative janë të përditshme, durimi është aftësia që mban njeriun të balancuar. Ai kërkon kontroll mbi epshet, emocione të forta, dhe presionin shoqëror. Për shembull, të qenit i duruar në punë, në familje ose ndaj kritikave shpesh mund të shpëtojë marrëdhëniet dhe të rrisë qëndrueshmërinë emocionale.

Për më tepër, durimi është gjithashtu ilaç shpirtëror. Ai ndihmon të përballosh dhimbjet dhe humbjet, duke ruajtur shëndetin emocional dhe mendjen e qetë. Profeti Muhammed (Alejhi selam) ka thënë: “Durimi është dritë” (Muslimi), duke e lidhur atë me qartësinë shpirtërore dhe udhëzimin moral.