Vlera e ditës së Xhuma

Dita e xhuma është një nga ditët më të veçanta dhe më të bekuara të javës për myslimanët. Ajo përbën një mundësi të madhe për adhurim, falje mëkatesh dhe afrimitet me Allahun e Lartësuar. Ndryshe nga ditët e tjera të javës, xhumaja ka një status të veçantë në Islam, si në aspektin shpirtëror, ashtu edhe në atë shoqëror. Allahu e ka veçuar këtë ditë me mirësira të shumta dhe Profeti Muhamed (paqja qoftë mbi të) na ka treguar për rëndësinë e saj në shumë hadithe. Xhumaja në Kur’an Allahu i Madhëruar e përmend drejtpërdrejt ditën e xhuma në një sure të veçantë, ku thotë: “O ju që besuat! Kur thirret ezani për namaz në ditën e xhuma, atëherë nxitojeni për ta përmendur Allahun dhe lëreni tregtinë. Kjo është më e mira për ju, nëse e dini.” (Kurani, Surja El-Xhumua, 62:9) Ky ajet na tregon qartë se namazi i xhumasë është detyrë për çdo burrë mysliman që ka arritur pjekurinë dhe që nuk ka pengesa të ligjshme për të mos marrë pjesë në të. Allahu na urdhëron që të ndërpresim çdo aktivitet tjetër, qoftë edhe tregtinë, për të marrë pjesë në këtë adhurim të veçantë. Hadithet për vlerën e xhumasë Profeti Muhamed (paqja qoftë mbi të) ka treguar shumë qartë për pozitën e kësaj dite në fenë islame. Ai ka thënë: “Dita më e mirë në të cilën lind dielli është dita e xhuma. Në këtë ditë u krijua Ademi, në këtë ditë u fut në xhenet dhe në këtë ditë doli prej tij. Dita e Kiametit nuk do të ndodhë veçse në ditën e xhuma.” (Muslimi, 854) Ky hadith na mëson se dita e xhuma ka qenë gjithmonë një ditë e rëndësishme në historinë e njerëzimit dhe do të jetë përsëri ditë vendimtare në fundin e tij. Ajo është dita e fillimit dhe përfundimit të jetës së kësaj bote.

Në një hadith tjetër thuhet: “Kush lahet ditën e xhuma, pastrohet mirë, parfumoset, shkon herët në xhami, ecën pa hipur mbi kafshë, afrohet sa më pranë imam, dëgjon me vëmendje dhe nuk flet gjatë hutbes, do t’i shkruhen për çdo hap që ka bërë shpërblime sa agjërimi dhe namazi i një viti të plotë.” (Tirmidhiu, 496) Ky hadith nxjerr në pah shpërblimet e jashtëzakonshme për ata që përgatiten dhe shkojnë me sinqeritet në xhami për të falur xhumanë. Ai na mëson edukatën dhe sjelljen që duhet të kemi në këtë ditë të veçantë. Xhumaja si tubim javor i umetit Namazi i xhumasë është më shumë sesa një akt individual adhurimi. Ai është një tubim i madh i besimtarëve, ku forcohet lidhja mes anëtarëve të komunitetit, ku përçohen mesazhe fetare dhe ku bashkësia myslimane e ndjen veten si një trup i vetëm.

Për këtë arsye, xhumaja nuk është thjesht një falje si çdo namaz tjetër, por është një formë e veçantë që shoqërohet me hutbe – pra me këshilla dhe mësime që udhëheqin myslimanët në jetën e përditshme. Profeti (paqja qoftë mbi të) e ka përdorur hutben e xhumasë për të edukuar, këshilluar dhe për të orientuar umetin në çështje të ndryshme. Lutja e pranuar në xhuma Një tjetër vlerë e madhe e ditës së xhuma është se në këtë ditë ekziston një kohë e veçantë në të cilën çdo lutje i pranohet robi nga Allahu. Profeti (paqja qoftë mbi të) ka thënë: “Në ditën e xhuma ka një orë (kohë) në të cilën, nëse myslimani e kap dhe lutet tek Allahu duke kërkuar ndonjë gjë të mirë, Allahu ia jep.” (Buhariu dhe Muslimi) Shumë dijetarë kanë menduar se kjo kohë është në fund të ditës, para akshamit, ndërsa të tjerë thonë se është ndërmjet hutbes dhe faljes. Në çdo rast, myslimani duhet të përfitojë nga e gjithë dita e xhuma për të bërë dua dhe për t’u afruar te Allahu me zemër të përulur. Larja (gusli), pastrimi dhe përgatitja për xhumanë Pastrimi fizik dhe shpirtëror në këtë ditë është shumë i rëndësishëm. Profeti (paqja qoftë mbi të) ka thënë: “Gusli (larja e plotë) ditën e xhuma është obligim për çdo të rritur (burrë).” (Buhariu dhe Muslimi) Ky obligim ka të bëjë me përgatitjen për të marrë pjesë në një tubim të shenjtë e solemn. Myslimani duhet të vishet pastër, të parfumohet, të marrë guslin dhe të shkojë herët në xhami, duke dëgjuar hutben me vëmendje dhe duke mos folur gjatë saj. Lejimi i lutjes për të vdekurit pas xhumasë Një tjetër e mirë që shoqëron ditën e xhuma është se shumë dijetarë kanë theksuar se është një kohë e mirë për të bërë dua për të vdekurit, për t’i vizituar varrezat dhe për t’i kujtuar me respekt. Në disa transmetime thuhet se ndëshkimi në varr ndalohet për myslimanët që vdesin ditën e xhuma ose natën e saj, si mëshirë e veçantë nga Allahu. Dita e xhuma në krahasim me ditët e tjera Ndërsa të krishterët kanë si ditë pushimi dhe adhurimi të dielën, dhe hebrenjtë të shtunën, Allahu e ka zgjedhur të premten si ditë të veçantë për umetin e Muhamedit. Profeti (paqja qoftë mbi të) ka thënë: “Ne jemi më të udhëzuar se ata (çifutët dhe të krishterët). Dita e xhuma është dita në të cilën u urdhëruam për adhurim dhe që ata e humbën.” (Muslimi, 856) Kjo na tregon se xhumaja është një dhuratë ekskluzive për këtë umet, dhe ne duhet të jemi mirënjohës dhe të kujdesshëm për ta vlerësuar siç duhet. Si ta përfitojmë më së miri ditën e xhuma? Për ta shfrytëzuar siç duhet këtë ditë, besimtari mund të ndjekë këto këshilla: • Të marrë guslin para se të shkojë në xhami.

• Të lexojë suren El-Kehf , për të cilën ka shpërblime të mëdha.

• Të shkojë herët në xhami dhe të falë namaz nafile.

• Të dëgjojë me vëmendje hutben e imam.

• Të bëjë sa më shumë salavate për Profetin Muhamed.

• Të bëjë dua të shumta për veten, familjen dhe umetin.

• Të largojë fjalët dhe veprimet e kota gjatë hutbes.

• Të reflektojë për jetën e tij dhe të kërkojë falje nga Allahu. Përfundim Dita e xhuma është një mundësi e artë për çdo besimtar që dëshiron të forcojë lidhjen me Zotin, të pastrohet nga mëkatet dhe të bëjë vepra të mira. Ajo nuk është thjesht një ditë pushimi, por një ditë për të rritur devotshmërinë dhe për të reflektuar mbi qëllimin e jetës.

Nëse çdo mysliman do ta vlerësonte dhe do ta jetonte siç duhet këtë ditë, shoqëritë tona do të ishin më të pastra, më të bashkuara dhe më të afërta me udhëzimin hyjnor. Të mos e humbasim këtë ditë të madhe, por ta presim me përgatitje dhe ta jetojmë me përkushtim.